Έρευνα: Γιώργος Καρέλας, Νίκος Καρατζάς
Κείμενο: Νίκος Καρατζάς
Την 1η Αυγούστου 1943 το Β24D με σειριακό αριθμό 42-40563, της 512ης Μοίρας βομβαρδισμού με πιλότο τον Brian W. Flavelle και δεκαμελές πλήρωμα, βρισκόταν σε ύψος 2000 πόδια, νοτιοανατολικά της Κέρκυρας. Ξαφνικά παρουσιάστηκε «ταλάντωση» στο ένα φτερό με αποτέλεσμα το αεροπλάνο να “μπει” σε περιδίνηση και να συντριβεί στην θάλασσα……..
Τις πληροφορίες για την ύπαρξη αεροπορικού ναυαγίου είχε συλλέξει ο Γιώργος Καρέλας, ο οποίος ανέλαβε τη φωτογραφική αποτύπωση, τεκμηρίωση και καταγραφή του ναυαγίου. Το αεροσκάφος τύπου Β24D Liberator, βομβαρδιστικό με το χαρακτηριστικό όνομα Wongo Wongo, της 376ης μονάδας βομβαρδισμού είχε ξεκινήσει από την Βεγγάζη της Λιβύης στα πλαίσια της αποστολής Tidal Wave με στόχο τον βαρβαρισμό των διυλιστηρίων στο Ploiesti της Ρουμανίας.
Είναι το πρώτο B24 που βρίσκεται στις Ελληνικές θάλασσες.
Λίστα με έξι B24 που έχουν χαθεί στον Ελληνικό θαλάσσιο χώρο:
41-24035 The Gremlin Petty’s plane Ελευσίνα
42-40563 Wongo Wongo Flavelle plane Κέρκυρα
42-40206 8 Ball Buehl’s plane Ελευσίνα
42-72844 Jackie’s Boy Metzger’s plane Ελευσίνα
Άγνωστο Kidd’s plane Μάλεμε – Κρήτη
42-72902 —- Fallon’s plane Ελευσίνα
Tidal wave
Η επιχείρηση Tidal wave είχε σαν στόχο τον βαρβαρισμό πετρελαϊκών εγκαταστάσεων. Πιστεύεται ότι οι εγκαταστάσεις στο Ploiesti παρήγαγαν το 1/3 των αναγκών σε υγρά καύσιμα και προϊόντα πετρελαίου του Γερμανικού στρατού. Η επιχείρηση αυτή είχε τις μεγαλύτερες απώλειες της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας – USAAF, σε αποστολές Ευρωπαϊκού εδάφους. Στην διάρκεια της αποστολής χάθηκαν 54 αεροσκάφη με τα πληρώματα τους.
Η ημερομηνία της αποστολής αργότερα αναφέρθηκε σαν “Black Sunday”
Την 1η Αυγούστου 1943 το Β24D με σειριακό αριθμό 42-40563, της 512ης Μοίρας βομβαρδισμού με πιλότο τον Brian W. Flavelle και δεκαμελές πλήρωμα , βρισκόταν σε ύψος 2000 πόδια, νοτιοανατολικά της Κέρκυρας. Ξαφνικά παρουσιάστηκε «ταλάντωση» στο ένα φτερό με αποτέλεσμα το αεροπλάνο να “μπει” σε περιδίνηση και να συντριβεί στην θάλασσα.
Σύμφωνα με την τότε αεροπορική εκπαίδευση των πιλότων η περιδίνηση θεωρείτο το τελευταίο στάδιο πριν την συντριβή ή εγκατάλειψη του αεροσκάφους, καθώς δεν υπήρχε κατάλληλη διαδικασία και τυποποιημένη μέθοδος αντιμετώπισης της.
Περιδίνηση – Spin
H περιδίνηση – “Spin” είναι μια ιδιάζουσα κατάσταση πτήσης η οποία κατά κανόνα θεωρείται η συνέχεια της απώλειας στήριξης του αεροπλάνου “stall”. Με τον όρο περιδίνηση ονομάζουμε την περιστροφή μιας πτέρυγας, έναντι της άλλης. Αυτό συμβαίνει όταν η περιστροφική κίνηση ενός σώματος ως προς τον άξονα του δεν διέρχεται από το Κέντρο Βάρους του σώματος αλλά από ένα τυχαίο σημείο του σώματος.
Στην αποστολή Tidal wave τον Αύγουστο του 1943, μετείχαν 178 αεροσκάφη ιδίου τύπου. Μαρτυρίες από τα πληρώματα άλλων αεροσκαφών αναφέρουν ότι το αεροπλάνο «βούτηξε» απότομα αριστερά και λόγω του χαμηλού ύψους δεν υπήρχαν περιθώρια επαναφοράς με αποτέλεσμα την συντριβή του.
Αυτό ίσως δικαιολογεί και τα διάσπαρτα συντρίμμια του αεροσκάφους που βρίσκονται σε μεγάλη ακτίνα σε βάθος 30 μέτρων.
Φωτογραφίες ναυαγίου: Γιώργος Καρέλας
Ως πιθανά αίτια συντριβής του αεροσκάφους αναφέρεται η χειροκίνητη μεταφορά καυσίμων – improper manual fuel transfer.
Το πρωτότυπο του Β24, βομβαρδιστικού μεγάλης ακτίνας δράσης, πρωτοεμφανίστηκε το 1939, ως XB-24. H σειρά D αναπτύχτηκε το 1941-42, με παραγωγή 2738 αεροσκαφών. Οι βελτιώσεις σε σχέση με τις προηγούμενες σειρές αφορούσε την βελτίωση των μηχανών, την ανανέωση των πτερυγίων (Davies Wings) με 15% μικρότερη αντίσταση και την τοποθέτηση/αντικατάσταση νέων οπλικών συστημάτων.
Αν και μπορούσε να καλύψει μεγάλες αποστάσεις με βαρύ φορτίο (max Weight 27210 kg), οι πιλότοι μιλούσαν για ένα βαρύ αεροπλάνο με πολλές δυσκολίες στον χειρισμό και στους ελιγμούς.
Χαρακτηριστικά Β24 Liberator
Ευχαριστούμε τον Γιώργο Καρέλα για τις πληροφορίες την παραχώρηση των φωτογραφιών.
Φωτογραφίες: USAAF
Βιβλιογραφία:
- Β-24 Liberator Units of the 15th Air Force, Robert F Dorr
- Flight manual B-24D Airplane
- Ντοκιμαντέρ για την δράση και την ιστορία των B-24 στην διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου
- Tidal Wave operation, Ploiesti
Πηγές Internet: