CANT z506, Παξοί – Paxi Island

Aviation Arcaeology logo new

 

 Κείμενο: Νίκος Καρατζάς

 

Greek flagΜέρη Ιταλικού υδροπλάνου εντοπίστηκαν στη θαλάσσια περιοχή των Παξών από το καταδυτικό κέντρο Paxos Oasis Sub.  Από την ανάλυση των φωτογραφιών που στάλθηκαν σε εμάς πιθανολογείται ότι τα μέρη του αεροσκάφους προέρχονται από CANT z506.

 

Aviation Archaeology in Greece _cant z_SM79

 

CANT z506 : Wingspan: 26 m      Length: 19 m

Στην περιοχή του ναυαγίου βρίσκονται και οι τρεις μηχανές του αεροσκάφους. Πρόκειται για αεροπορικούς κινητήρες του εργοστασίου Alfa Romeo μοντέλο 126 RC.34. Ο σχεδιασμός των κινητήρων Alfa Romeo 126 RC.34 είναι βασισμένος στους αγγλικούς κινητήρες Bristol Jupiter και Bristol Pegasus.

 

Alfa Romeo 126 RC 34 _Paxi Greece

 

Την περίοδο 1934- 1944, κατασκευάστηκαν περίπου 11.000 μονάδες και χρησιμοποιήθηκαν σε όλα τα Ιταλικά βομβαρδιστικά κατά την περίοδο του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου.

Cant z506 Aviation Archaeoligy in Greece

 

 

Το CANT z506 ήταν εφοδιασμένο με πολυβόλα Breda SAFAT των 12.7 mm όπως αυτό που απεικονίζεται στη φωτογραφία το οποίο βρέθηκε στο σημείο του ναυαγίου.

savoia-marchetti-sm-79-Gun1

To Breda SAFAT των 12.7 mm είχε βάρος 29 κιλών, ολικό μήκος 139 cm και μήκος κάννης  80 cm.

breta Safat

 

 

enlish flagAircraft wreckage possibly from CANT z506 identified by divers in the Paxi island, Ionian sea (Paxos Oasis Sub). Among the wreckage, found the three aircraft engines. These engines are Alfa Romeo Variant 126 RC.34.

Alfa Romeo built/designed a range of aircraft engines based on the Bristol Jupiter and Bristol Pegasus designs, designated Alfa 125Alfa 126Alfa 127Alfa 128Alfa 129 and Alfa 131. All these essentially similar engines were mainly fitted to Italian bombers in World War II, Alfa Romeo building around 11,000 units between 1934 and 1944.

Cant z506 - Paxi Greece

     Above: Aircraft wing fuel tanks are a major component of aircraft fuel systems

The Italian engine designation system includes a suffix indicating major components or attributes. The most common were R for Riduttore – reduction gear and C for Compressore – compressor/supercharger, followed by a number indicating the rated altitude in hundreds of metres, two speed superchargers were indicated by a double figure such as 10/34. [1]

 

breta-Safat

The CANT Z.506 Airone (Italian: Heron) was a triple-engine floatplane produced by CANT from 1935. It served as a transport and postal aircraft with the Italian airline “Ala Littoria”. It established 10 world records in 1936 and another 10 in 1937. During World War II it was used as a reconnaissance aircraft, bomber and air-sea rescue plane, by the Italian Regia Aeronautica and Regia Marina, Aeronautica Cobelligerante del Sud, Aeronautica Nazionale Repubblicana and the Luftwaffe. The military version revealed itself to be one of the best floatplanes ever built. Despite its wooden structure it was able to operate in very rough seas. A number of Z.506S air-sea rescue aircraft remained in service until 1959.[3]

Cant_Z506_on_Sicily_beach_front_1943

CANT z506

In the war against Greece it was used against coastal targets and the Corinth canal. It played an important part in the conquest of many Greek islands, including CorfuCephalonia and Zante. Due to its vulnerability against fighters, it was restricted to use by ‘recce’ units (Squadriglie da Ricognizione).[9]Later in the war, it was used in maritime patrol and air-sea rescue missions. The 506 was often forced to land in Spain, due to engine failure, combat damage or a lack of fuel. A special air-sea rescue version, the Z.506S Soccorso, was produced; it was used in small numbers by the Luftwaffe. [3]

[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Alfa_Romeo_125
[2] https://en.wikipedia.org/wiki/Savoia-Marchetti_SM.79
[3] https://en.wikipedia.org/wiki/CANT_Z.506

Ιταλικό υδροπλάνο – Αργοστόλι, Κεφαλονιά

Aviation-Arcaeology-logo

 

enlish flagA deadly reconnaissance patrol
During a reconnaissance patrol in the Ionian Sea on 5 June 1941, a british “Maryland” reconnaissance aircraft (probably of Νο.69 Squadron RAF stationed at Luqa, Malta, operating in the area at the time), sighted attacked and destroyed an Italian seaplane, which
was taxiing on the water in Argostoli harbour, Kefalonia.

Italian seaplane, Argostoli 5-6-1941

 

 

Greek flagΣτις 5 Ιουνίου 1941 ένα βρετανικό αεροσκάφος τύπου “Maryland”, πιθανότατα της Νο.69 Μοίρας της Βρετανικής Αεροπορίας με βάση στη Λούκα της Μάλτας (No.69 Squadron RAF, Luqa, Malta), κατά τη διάρκεια αναγνωριστικής περιπολίας στο Ιόνιο, κατέστρεψε ένα ιταλικό υδροπλάνο της Ιταλικής Αεροπορίας (Regia Aeronautica) το οποίο βρισκόταν στο λιμένα του Αργοστολίου, στην Κεφαλλονιά.

Το συμβάν μνημονεύεται στην αναφορά “War Cabinet – Weekly Resume May 29th to June 5th 1941” στην ενότητα “Αir Situation, Malta.” (παράγραφος 53):

…“Our reconnaissance aircraft have constantly patrolled the coasts of Tunis and Tripoli and the Ionian Sea. During one of these flights a 
Maryland destroyed an Italian seaplane on the water at Argostoli (Cephalonia).”…

malta cent

καθώς και στην εφημερίδα “The Courier-Mail newspaper June 6th, 1941 (National Library of Australia), στο άρθρο υπό τον τίτλο: ITALIANS’ CONVOY BATTERED:

…“LONDON, June 5. …On a reconnaissance flight off the island of Cephalonia, a British aircraft attacked an Italian seaplane, which was
 taxiing on the water, and destroyed it.”…   

Κλικ για μεγέθυνση

 The-Courier-Mail-(RAF-5-6-1941)web

 

Το ιταλικό υδροπλάνο ήταν πιθανότατα ένα Cant Z.506B “Airone” από τις μοίρες ναυτικής αναγνώρισης της Regia Aeronautica που ενδεχομένως πήραν μέρος στην κατάληψη των Ιονίων Νήσων τον Απρίλιο του 1941 ή επιχειρούσαν από εκεί στην πρώτη περίοδο της ιταλο-γερμανικής κατοχής: (βλέπε πληροφορίες για το Cant Z.506B παρακάτω)
Στις 30 Απριλίου 1941, πέντε υδροπλάνα Cant Z.506B απογειώνονται από το Brindisi της Απουλίας (πιθανότατα ανήκουν στο 35ο σμήνος ναυτικού βομβαρδισμού). Προηγούνται τριών μεταφορικών αεροσκαφών Savoia-Marchetti SM.82 που απογειώνονται από το αεροδρόμιο Galatina με 60 αλεξιπτωτιστές του 2ου Τάγματος Αλεξιπτωτιστών. Ο σχηματισμός κατευθύνεται στην Κεφαλλονιά όπου διεξάγεται αεραπόβαση. Η επιχείρηση λήγει με τον αφοπλισμό της μικρής ελληνικής αστυνομικής δύναμης που αποτελεί τη μόνη φρουρά της νήσου. Πρόκειται για την πρώτη επιχείρηση των Ιταλών αλεξιπτωτιστών (185a Divisione Paracadutisti “Folgore”) και στέφεται από πλήρη επιτυχία!

H αναφορά που τεκμηριώνει τη ρίψη των Ιταλών αλεξιπτωτιστών ως πρώτη επιχείρησή τους στον πόλεμο.

13                Σελ. 14 του κειμένου της αναφοράς της US Military Intelligence Service με ημερ. 2-12-1942

Η φωτογραφία που παρατίθεται εικονίζει ένα από τα υδροπλάνα να προσεγγίζει την προβλήτα του λιμανιού στο Αργοστόλι την ίδια ημέρα της κατάληψης της Κεφαλονιάς (και ένα μόνο μήνα πριν την αναφορά της καταστροφής του υδροπλάνου από το βρετανικό Maryland).

Italian seaplane Cant-Z-506B (Cephalonia 30-4-1941)

Στις 5 Μαΐου 1941 η μεραρχία «Acqui» αναλαμβάνει τη διοίκηση όλων των Ιονίων και η Ιταλική αεροπορία εγκαθιστά στην Κεφαλονιά και στη Ζάκυνθο σταθμούς αναγνώρισης – έγκαιρης προειδοποίησης, και στην Κέρκυρα ένα αεροδρόμιο περιορισμένης δυναμικότητας κυρίως ως σταθμό ανεφοδιασμού.

Οι πληροφορίες και τα αρχεία που τεκμηριώνουν την αναφορά προέρχονται από έρευνα που πραγματοποίησε ο Τηλέμαχος Μπεριάτος, 2010-2014.

 

Cant Z.506B “Airone”

Ιταλικό τρικινητήριο υδροπλάνο που αρχικά επιχειρούσε ως αναγνωριστικό και τορπιλοπλάνο. Η στρατιωτική αυτή έκδοση αναπτύχθηκε το 1939 (παράχθηκαν μόλις 324) από το πολιτικό επιβατηγό μοντέλο Cant Z.506Α του 1936.

CRDA_Cant Z.506B

Όταν η Ιταλία εισήλθε στον πόλεμο στις 10 Ιουνίου 1940, 97 αεροσκάφη ήταν επιχειρησιακά, κατανεμημένα σε δύο σμήνη ναυτικού βομβαρδισμού (Stormi da Bombardamento Marittimo, αναλυτικά: 31°Stormo B.M. “autonomo” στο αεροδρόμιο Cagliari-Elmas στη Σαρδηνία με 22 αεροσκάφη και 35° Stormo B.M. στο Brindisi της Απουλίας με 25 αεροσκάφη), καθώς και σε μερικές μοίρες ναυτικής αναγνώρισης (Squadriglia da Ricognizione Marittima).

Το “Airone” χρησιμοποιήθηκε ευρέως μεταξύ 1940-1941 στη Γαλλία και την Ελλάδα και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην κατάληψη των νησιών, συμπεριλαμβανομένων των Ιονίων (Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος).

Η τρωτότητα του ενάντια στα συμμαχικά μαχητικά το περιόρισε στη συνέχεια του πολέμου σε αποστολές θαλάσσιας επιτήρησης και διάσωσης (στην αρχή του πολέμου ένας σχηματισμός με δύο αεροσκάφη στάθμευε στη Λέρο και μεταφέρθηκε αργότερα στη Ρόδο). Μετά την ιταλική συνθηκολόγηση, το αεροσκάφος χρησιμοποιήθηκε από τις γερμανικές δυνάμεις και στα ελληνικά νησιά. (Πηγή: http://en.wikipedia.org/wiki/CANT_Z.506)

 

Air Navigation manual αεροσκαφών B’ Παγκοσμίου πολέμου

Aviation-Arcaeology-logo

Air Navigation manual – Bοηθήματα πλοήγησης αεροσκαφών B’ Παγκοσμίου πολέμου

  • Air Navigation manual– Army Air force Training Command. Μπορείτε να ‘κατεβάσετε’ το αρχείο σε μορφή PDF από το Aviation Archaeology Library

 

  • Patin Peilanlage – Παρουσίαση του μηχανισμού εύρεσης και χάραξης πορείας Patin που έφεραν τα γερμανικά αεροσκάφη.

Savoia Marchetti – SM79

Aviation-Arcaeology-logo

enlish flag The Savoia-Marchetti SM.79 Sparviero (Italian for “Sparrowhawk”) was a three-engined Italian medium bomber with a wood-and-metal structure. Originally designed as a fast passenger aircraft, this low-wing monoplane, in the years 1937–39, set 26 world records that qualified it for some time as the fastest medium bomber in the world. It first saw action during the Spanish Civil War and flewon all fronts in which Italy was involved during World War II. It became famous and achieved many successes as a torpedo bomber in the Mediterranean theater.

The SM.79 was an outstanding aircraft and was certainly the best-known Italian aeroplane of World War II. It was easily recognizable due to its distinctive fuselage dorsal “hump”, and was well liked by its crews who nicknamed it Gobbo Maledetto (“damned hunchback”). It was the most widely produced Italian bomber of World War II, with some 1,300 built, remaining in Italian service until 1952.

During the WW2, the Italian airplanes or seaplanes at first they used torpedoes from the Regia Marina used by the MAS, in diameter 450 mm, 5.75 m length and weight 900 kg with 200 kg warhead. The S. 79 SPARVIERO was chosen as most able to perform the launch maneuver.
Later the great size, the lack of maneuverability, the need to get closer to the target and the presence of the enemy fighters advised to create special torpedoes nicknamed silurotti, of smaller length (about 3 m.), and of less weight (about 450 kg.) but with the same explosive (about 200 kg. of TNT), which could permit to defend themselves from the attacks of the enemy fighters. [1]

SM 79 Photos

Savoia Marchetti-79_SM79

Greek flag  Ιταλικό βομβαρδιστικό από τον Β’ Π.Π., Savoia Marchetti S.Μ.79 ΙΙΙ (BIS), (σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις) είναι ένας ακόμα τύπος αεροπλάνου που βρίσκεται βυθισμένο στο νησί του Πόρου στον Αργοσαρωνικό, σε βάθος 60 μέτρων.

Ο εντοπισμός του σημαντικού αυτού ναυαγίου ανήκει στον επαγγελματία δύτη Νούλη Σπουρλάκο. Την ιδιαίτερα σημαντική πληροφορία μας είχε μεταδώσει εδώ και καιρό ο Νίκος Νικολόπουλος των Ionian Divers, τον οποίο και ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη του.

 Την πληροφορία επιβεβαίωσε ο Βασίλης Μεντόγιαννης κατά την διαμονή του στον Πόρο, πέρυσι ενώ συμμετείχε σε ερευνητική  αποστολή του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών και της Εφορίας Εναλίων Αρχαιοτήτων, στο Μόδι.

 Η ομάδα που έκανε την πρώτη τεκμηρίωση του αεροσκάφους, με φωτογράφιση, και βιντεοσκόπηση, αποτελούνταν από τους Γιώργο Καρέλα, Βασίλη Μεντόγιαννη, Κωνσταντίνο Μηλιώνη, Δημήτρη Στράτο και Μαρία Λιβανού. 

H ταυτοποίηση του αεροσκάφους έγινε από τον Γιώργο Καρέλα, Βασίλη Μεντόγιαννη και  David Mc Donald. Οι πληροφορίες προήλθαν από το αρχείο του Ιστορικού ερευνητή Ferdinando D’Amico.

 

Οι φωτογραφίες προέρχονται από τις καταδύσεις ομάδας του Aviation Archaeology in Greece. Την ομάδα αποτελούσαν οι: Αρετή Κομηνού (φωτογραφία), Χρήστος Τσιπόκας, Τάσος Χατζηλιάδης, Νίκος Καρατζάς.

Aviation Archaeology in Greece _savoia marchetti sm 79

Κείμενο: Γιώργος Καρέλας

Το ναυάγιο του Πόρου είναι το με εργοστασιακό αριθμό MM.22293 Savoia Marchetti 79bis και κατασκευάστηκε από την εταιρεία SIAI-Marchetti, το έτος 1940 Ήταν ένα από τα 79 αεροπλάνα του τύπου αυτού που παρήχθησαν μαζικά την περίοδο εκείνη.  http://en.wikipedia.org/wiki/SIAI-Marchetti

Το αεροσκάφος αυτό παραδόθηκε στο Gruppo Aerosiluranti “Buscaglia” στις 2 Ιουνίου του 1944 με πολλές μετατροπές από το αρχικά κατασκευασθέν που έγιναν μετά τον Σεπτέμβριο του 1943 σύμφωνα με τις προδιαγραφές των S 79bis.
Το βράδυ της 4ης Αυγούστου 1944 το αεροσκάφος με κυβερνήτη τον Marcello Perina, συγκυβερνήτη τον Gianfranco Neri , μηχανικό τον Marcello Manfrino, ασυρματιστή τον Giuseppe Apolloni και πυροβολητή τον Franco Zanchi απογειώθηκε από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας μαζί με άλλα 7 αεροπλάνα του Gruppo με στόχο να πλήξουν συμμαχική νηοπομπή αποτελούμενη από 30 εμπορικά πλοία συνοδευόμενα από 4 πολεμικά βορειοδυτικά της πόλεως Πτολεμαΐς της Λιβύης. (σημερινή Ad Dirsyah).
Λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν μόνο 3 αεροσκάφη του Gruppo μπόρεσαν να εντοπίσουν το κομβόι και μάλιστα κατάφεραν να πλήξουν το εμπορικό πλοίο Samsylarna (τύπου Liberty).

Σύμφωνα με το ημερολόγιο της μονάδας 5 αεροπλάνα επέστρεψαν με ασφάλεια, ένα προσγειώθηκε στην Κρήτη και ένα αγνοούνταν σε θαλάσσια περιοχή κοντά στην Κρήτη. Το τελευταίο που έλαβε μέρος στην επιχείρηση είναι το αεροπλάνο του Πόρου που αναγκάστηκε να προσθαλασσωθεί λόγω έλλειψης καυσίμων…. Όλα τα μέλη του πληρώματος διασώθηκαν από την Γερμανική ακτοφυλακή.

Επίσης σε έρευνα με side scan sonar στην περιοχή από την ομάδα του Πανεπιστημίου Πατρών με επικεφαλής τον καθηγητή Γιώργο Παπαθεοδώρου βρέθηκε κοντά στο ναυάγιο του αεροπλάνου αντικείμενο που ομοίαζε με τορπίλη, πράγμα που αν επαληθευτεί σημαίνει ότι το αεροπλάνο όπως έγινε γνωστό δεν κατάφερε να βρει τα συμμαχικά πλοία και δεν προέβη σε καμιά επιθετική ενέργεια, έγινε απόρριψη της τορπίλης πριν την προσθαλάσσωση, πράγμα απόλυτα λογικό για την περίσταση.

Από ότι φαίνεται πρόκειται για το αεροπλάνο που πραγματοποίησε αναγκαστική προσθαλάσσωση στις 5 Αυγούστου του 1944 και το οποίο ανήκε στο Gruppo Aerosiluranti Buscaglia Faggioni της Aeronautica Nazionale Repubblicana.
Η A.N.R. ιδρύθηκε τον Σεπτέμβρη του 1943 -αμέσως μετά την ανάληψη καθηκόντων του στρατηγού Pietro Badoglio και την συμμετοχή της Ιταλίας στις Συμμαχικές Δυνάμεις- αλλά ιδρύθηκε για να συνεχίσει τον πόλεμο στο πλευρό της Γερμανίας.
Το Gruppo Aerosiluranti Buscaglia Faggioni έδρασε από τις 14 Οκτωβρίου 1943 έχοντας σαν βάση του την Κορυτσά της Αλβανίας.

[1] https://en.wikipedia.org/wiki/Savoia-Marchetti_SM.79

Ιταλικά Αεροσκάφη – Ministero Dell’ Aeronautica

Aviation-Arcaeology-logo

 

Τεχνικά εγχειρίδια και εγχειρίδια πτήσης από την:

Regia Aeronautica , Aeronautica Nazionale Repubblicana & Aeronautica Cobelligerante Italiana 

Ιταλικά αεροσκάφη

Italian aircrafts

Italienische Flugzeuge

  • Macchi C200       Μπορείτε να ‘κατεβάσετε’ το αρχείο σε μορφή PDF από το Aviation Archaeology Library