Τα συντρίμμια του αεροσκάφους βρίσκονται βυθισμένα στο Ακρωτήριο Άγιος Ιωάννης Ιθάκης.
Στο βυθό βρίσκονται τρία τμήματα σε κάποια απόσταση μεταξύ τους, τα οποία περιλαμβάνουν δύο κινητήρες και το ουραίο τμήμα του αεροσκάφους. Μετά από έρευνα που πραγματοποίησε ο Τηλέμαχος Μπεριάτος εξετάζεται το ενδεχόμενο τα συντρίμμια να ανήκουν σε γερμανικό αεροσκάφος Junkers Ju 88.
Tο πηδάλιο (rudder), ο κάθετος σταθεροποιητής (horizontalstabilizer), οι εξυψωτήρες (elevators) και το ακροπτέρυγο (wing tip) έχουν αποκολληθεί, αλλά οι διαστάσεις διατομής της ατράκτου στο σημείο ένωσης με την ουρά, οι αναλογίες του οριζόντιου σταθεροποιητή και η θέση του πηδαλίου είναι μερικές λεπτομέρειες που συγκλίνουν στον τύπο.
ToJu88 σχεδιάστηκε για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός μέσου βομβαρδιστικού με υψηλές ταχύτητες ενώ ταυτόχρονα να έχει την δυνατότητα καθέτων εφορμήσεων. Ο σχεδιασμός ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 1936, με υπεύθυνους τους WH Evers και Alfred Gassner.
Το πρωτότυπο του Junkers Ju 88Α / Ju 88V12 πέταξε για πρώτη φορά στις 21 Δεκεμβρίου, 1936, με κινητήρες από την Daimler-Benz DB 600A, με απόδοση 1.000 ίππων. Δυστυχώς κατά την δοκιμή το πρωτότυπο συνετρίβη. Ένα χρόνο μετά, τον Σεπτέμβριο του 1937, ολοκληρώθηκε ένα νέο πρωτότυπο στο οποίο χρησιμοποιήθηκαν κινητήρες Junkers Jumo 211, με απόδοση 1.200 ίππων.
Το πρωτότυπο Ju 88 τον Μάρτιο του 1939 θέτει, ορίζει, νέο ρεκόρ μεταφέροντας 2 τόνους σε μία κυκλική διαδρομή 1000 χιλιομέτρων με μέση ωριαία ταχύτητα 320mph/517kph.
Η Junkers Flugzeug und Motorenwerke AG σταμάτησε την παραγωγή το 1945. Η συνολική παραγωγή του Ju88 έφτασε τα 10.774 αεροσκάφη.
Η κατάδυση από όπου προέρχονται οι υποβρύχιες φωτογραφίες πραγματοποιήθηκε το 2001 από τους Χρήστο Μπαρούχα, Μάκη Σωτηρόπουλο και Νίκο Καρατζά.
Εντοπισμός νέων ευρημάτων στον βυθό
Κατά την διάρκεια καταδυτικής εξόρμησης σε εντοπισμένο αεροπορικό ναυάγιο Β’ Π.Π. στις ακτές της Ιθάκης, ο συνάδελφος και φίλος Γιώργος Σακελλαρίου εντόπισε και φωτογράφησε τμήμα του αεροσκάφους που δεν είχε τύχει προσοχής μέχρι σήμερα.
Σε συνέχεια προηγούμενων προσπαθειών αναγνώρισης του αεροσκάφους σύμφωνα με τα τμήματα που έχουν εντοπιστεί στον βυθό, κατόπιν συγκριτικής ανάλυσης αριθμού κινητήρων, διαστάσεων και αναλογιών του ουραίου τμήματος και επιχειρησιακών αναφορών που αφορούν την δράση των πολεμικών αεροσκαφών στην περιοχή κατά την διάρκεια του πολέμου (δημοσίευση: https://aviationarchaeology.gr/?p=521 ), και χάρη στην ευγενική ανταπόκριση του RAF Museum Cosford (www.rafmuseum.org.uk) το οποίο διατηρεί ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα πλήρη αεροσκάφη Junkers (συγκεκριμένα το «Ju 88 R-1, Werk Nr. 360043»), έγινε δυνατή η άμεση ταύτιση του ευρήματος ως διάταξη οπών εξαερισμού/διαρροής των δεξαμενών καυσίμου, οι οποίες στο Junkers Ju88 ήταν εύκαμπτες (τύπου ασκού) αυτοσφραγιζόμενες, τοποθετημένες στις πτέρυγες και στην άτρακτο.
Φωτο: Courtesy of George Sakellariou
Φωτο: Courtesy of RAF Museum Cosford
Φωτο: Courtesy of RAF Museum Cosford 
Φωτο: Courtesy of RAF Museum Cosford 
Αρχή λειτουργίας του συστήματος
Κατά την πλήρωση των δεξαμενών οι ασκοί που τις αποτελούσαν διαστέλονταν ελαφρά και οι οπές εξαερισμού επέτρεπαν την διαφυγή του αέρα από τον χώρο μεταξύ δεξαμενών και κελύφους του αεροσκάφους. Κατά την διάρκεια της πτήσης, η ροή του αέρα επάνω από τις οπές υποβοηθούσε την αποφυγή συσσώρευσης καυσίμου λόγω διαρροής ή υπολειπόμενων ατμών. Ομοίως, σε περίπτωση διάτρησης των δεξαμενών/ασκών από εχθρικά πυρά χωρίς αυτές να εκραγούν, το καύσιμο που θα διέρρεε διοχετευόταν μακριά από το αεροσκάφος συντομότερα ώστε να αποφευχθεί επικίνδυνη συγκέντρωση στο εσωτερικό του (στις πτέρυγες και στην άτρακτο).
Έρευνα για τα μοντέλα αεροσκαφών που διέθεταν όμοιο εξάρτημα
Οι οπές εξαερισμού/διαρροής στο Ju88 βρίσκονταν στην κάτω πλευρά κάθε πτέρυγας στο τμήμα μεταξύ των κινητήρων και της ένωσης των πτερύγων με την άτρακτο αλλά και στην οροφή των δύο κύριων (στις πτέρυγες) κοιλοτήτων των τροχών του συστήματος προσγείωσης, σε συνολικά τέσσερις θέσεις. Το τεχνικό προσωπικό του μουσείου (RAF Museum Cosford) εκτός από το Ju88, έλεγξε τα υπόλοιπα γερμανικά αεροσκάφη που διαθέτει (Me109, Me262, Me163, Me410, FW190, Fieseler Storch) καθώς και ένα Ju83 στο μουσείο του Hendon και σε κανένα δεν βρέθηκε κάποιο παρόμοιο εξάρτημα.
Διασπορά του ναυαγίου
Το αεροσκάφος φαίνεται ότι διαλύθηκε κατά την πρόσκρουση στην επιφάνεια: πιθανώς το ουραίο τμήμα, η άτρακτος και οι πτέρυγες αποκολλήθηκαν με το πρώτο να βυθίζεται σχετικά σύντομα και τις πτέρυγες να παρασύρονται στα ανοιχτά από τα ρεύματα που επικρατούν στην περιοχή, ενώ οι δύο κινητήρες λόγω της μεγάλης μάζας (μεγαλύτερη ορμή) και της μικρότερης επιφάνειας (μικρότερη οπισθέλκουσα) διένυσαν μεγαλύτερη απόσταση μέσα στο νερό, προς την ακτογραμμή. Ειδικά οι πτέρυγες ενδεχομένως διατήρησαν αυξημένη πλευστότητα λόγω των ενσωματωμένων δεξαμενών καυσίμου το οποίο είναι ελαφρύτερο από το νερό (χαμηλότερη πυκνότητα). Δεδομένου ότι στον βυθό βρίσκονται διεσπαρμένα διάφορα τμήματα του κελύφους, η άτρακτος ίσως διαλύθηκε σε μη άμεσα αναγνωρίσιμα μέρη που εκτείνονται σε αρκετά μεγάλη περιοχή. Σήμερα οι κινητήρες βρίσκονται σε βάθος -22μ. και -28μ. αντίστοιχα, ενώ το ουραίο τμήμα βρίσκεται σε βάθος -36μ. περίπου.
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα το προσωπικό του μουσείου που ανταποκρίθηκε άμεσα και με μεγάλο ενδιαφέρον στην αναζήτηση πληροφοριών, ενώ πρέπει να σημειώσουμε ότι απέδειξε με τον καλύτερο τρόπο ότι υπηρετεί τον ρόλο του ως θεματοφύλακας της ιστορίας και αναμεταδότης της γνώσης.
Η έρευνα συνεχίζεται!
Έρευνα, επιμέλεια: Τηλέμαχος Μπεριάτος, 2014-2018
Απώλειες αεροσκαφών Αμερικάνικής κατασκευής στην Ελλάδα 1943 – 1946
The Savoia-Marchetti SM.79 Sparviero (Italian for “Sparrowhawk”) was a three-engined Italian medium bomber with a wood-and-metal structure. Originally designed as a fast passenger aircraft, this low-wing monoplane, in the years 1937–39, set 26 world records that qualified it for some time as the fastest medium bomber in the world. It first saw action during the Spanish Civil War and flewon all fronts in which Italy was involved during World War II. It became famous and achieved many successes as a torpedo bomber in the Mediterranean theater.
Ιταλικό βομβαρδιστικό από τον Β’ Π.Π., Savoia Marchetti S.Μ.79 ΙΙΙ (BIS), (σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις) είναι ένας ακόμα τύπος αεροπλάνου που βρίσκεται βυθισμένο στο νησί του Πόρου στον Αργοσαρωνικό, σε βάθος 60 μέτρων.
Η επιχείρηση Tidal wave είχε σαν στόχο τον βαρβαρισμό πετρελαϊκών εγκαταστάσεων. Πιστεύεται ότι οι εγκαταστάσεις στο Ploiesti παρήγαγαν το 1/3 των αναγκών σε υγρά καύσιμα και προϊόντα πετρελαίου του Γερμανικού στρατού. Η επιχείρηση αυτή είχε τις μεγαλύτερες απώλειες της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας – USAAF, σε αποστολές Ευρωπαϊκού εδάφους. Στην διάρκεια της αποστολής χάθηκαν 54 αεροσκάφη με τα πληρώματα τους.
Σύμφωνα με την τότε αεροπορική εκπαίδευση των πιλότων η περιδίνηση θεωρείτο το τελευταίο στάδιο πριν την συντριβή ή εγκατάλειψη του αεροσκάφους, καθώς δεν υπήρχε κατάλληλη διαδικασία και τυποποιημένη μέθοδος αντιμετώπισης της.
Φωτογραφίες ναυαγίου: Γιώργος Καρέλας
Το πρωτότυπο του Β24, βομβαρδιστικού μεγάλης ακτίνας δράσης, πρωτοεμφανίστηκε το 1939, ως XB-24. H σειρά D αναπτύχτηκε το 1941-42, με παραγωγή 2738 αεροσκαφών. Οι βελτιώσεις σε σχέση με τις προηγούμενες σειρές αφορούσε την βελτίωση των μηχανών, την ανανέωση των πτερυγίων (Davies Wings) με 15% μικρότερη αντίσταση και την τοποθέτηση/αντικατάσταση νέων οπλικών συστημάτων.
